Pakkingen: de belangrijkste selectiecriteria

Pakkingen worden gebruikt voor de meest uiteenlopende toepassingen in elke industrie. Ze zijn onmisbaar voor een betrouwbare en efficiënte productie. Met de enorme verscheidenheid aan materialen, vormen en afmetingen zijn de applicatiemogelijkheden eindeloos. Een overzichtelijk selectieproces draagt bij aan het aanschaffen van de juiste pakkingen voor jouw productieomgeving.    

Ondanks hun vaak kleine formaat en ‘onzichtbare’ rol in het productieproces is de aanwezigheid van pakkingen cruciaal. Het selecteren van de juiste pakkingen is daarom van groot belang. Een verkeerde keuze kan grote gevolgen hebben. In de ontwerpfase van een machine of component betekent dit extra werk, hogere kosten en langere time-to-market. Bij lopende processen bestaat het risico op lekkage, fouten in de productie of zelfs ongelukken met verstrekkende gevolgen. Pakkingen van hoge kwaliteit verhogen de veiligheid op de werkvloer en zorgen ervoor dat machines en onderdelen beter werken en langer meegaan. Dit alles kan leiden tot een efficiënter productieproces en een significante vermindering van de downtime.

Dat klinkt geruststellend. Maar wanneer je je realiseert dat er met alle mogelijke variaties tienduizenden verschillende pakkingen beschikbaar zijn, is een gestructureerd selectieproces een absolute noodzaak. Een nauwkeurige voorbereiding is daarin belangrijke eerste stap. Voorafgaand aan de daadwerkelijke selectie is het goed om met gedetailleerde informatie van de klant de volgende zaken in kaart te brengen:

• Van welke toepassing maakt de pakking straks onderdeel uit? Welke rol speelt deze toepassing in het productieproces? En met welke omgevingsfactoren heeft deze toepassing te maken? Door het productieproces nauwkeurig te beschrijven, is het ook makkelijker om verderop in het selectieproces te bepalen welke speciale eigenschappen jouw pakkingen moeten hebben.    
• Aan welke eisen moet de pakking voldoen om binnen de geldende normeringen op jouw productielocatie gebruikt te mogen worden? Denk daarbij aan minimale vereisten voor veiligheid en kwaliteit. Beschikbare documentatie en traceerbaarheid van gebruikte materialen spelen daarin een belangrijke rol.
• Hoe lang moet de pakking minimaal meegaan?    
• Staat de toepassing standaardisering toe of is maatwerk nodig? Pakkingen zijn ideaal om te standaardiseren, denk aan het rationaliseren van het aantal soorten en typen. Maar indien gewenst ook uiteraard volledig op maat te maken.

Tijdens het productieproces worden pakkingen blootgesteld aan verschillende productiefactoren. Deze factoren zijn bepalend voor de minimale vereisten en de (materiaal)eigenschappen die jouw pakkingen moeten hebben. Medium, druk en temperatuur zijn daarin het belangrijkst. Wil je de juiste pakking selecteren voor jouw toepassing zul je precies moeten weten onder welke omstandigheden jouw productieproces verloopt. De juiste pakking is niet alleen bestand tegen elke productiefactor afzonderlijk, maar reageert ook het beste bij een combinatie van deze drie.

Een van de belangrijkste selectiecriteria is dat elk onderdeel van een pakking chemisch bestand moet zijn tegen alle media waarmee het in aanraking komt. Niet elk pakkingmateriaal is geschikt voor bepaalde vloeistoffen, vaste stoffen of gas wat langs de pakking gaat. In dat geval zal het pakkingmateriaal bijvoorbeeld sneller slijten en een hogere doorlaatbaarheid laten zien. Het is dus zaak om de pakking te beoordelen op de weerstand ten opzichte van elk afzonderlijk medium. Let ook op wanneer twee of meerdere media met elkaar gemengd worden tijdens het productieproces, dit kan een nieuw weerstandsniveau en ander pakkingmateriaal vereisen.

De juiste pakking is niet alleen bestand tegen de media die tijdens het productieproces door het apparaat of de leidingen gaan. Ook de schoonmaakmiddelen, smeermiddelen en andere media in de directe nabijheid van de toepassing moeten meegenomen worden in het selectieproces.

In productieomgevingen is het heel normaal dat de druk binnen een toepassing snel en hoog oploopt. Niet alle pakkingen zijn hiertegen bestand. Een pakking die niet goed functioneert onder hoge druk kan levensgevaarlijke situaties opleveren. Het is daarom noodzakelijk dat je precies weet hoe hoog de druk wordt, maar minstens net zo belangrijk is om in te schatten hoe vaak en hoe lang de pakking onder die druk moet opereren. De hoogte van de druk in de toepassing bepaalt voor een groot deel van welk materiaal de pakking moet zijn.